Cộng đồng quốc tế quan ngại về tình hình Burkina Faso

Quân đội  Burkina Faso tuyên bố tiếp quản đất nước trên sóng truyền hình ngày 24/1. – Ảnh: AFP.

Tổng Thư ký Liên hợp quốc (LHQ) Antonio Guterres ngày 24/1 đã “lên án mạnh mẽ mọi ý đồ giành chính quyền bằng vũ lực” ở Burkina Faso và kêu gọi các nhân vật cầm đầu cuộc đảo chính tại quốc gia Tây Phi hạ vũ khí.

Theo người phát ngôn LHQ Stephane Dujarric, TTK Guterres cũng kêu gọi phe đảo chính “bảo vệ sự an toàn của Tổng thống (Roch Marc Christian Kabore) và các thể chế của Burkina Faso”.

Cùng ngày, Mỹ đã lên tiếng yêu cầu “trả tự do ngay lập tức cho Tổng thống Kabore và các quan chức chính phủ khác”, đồng thời kêu gọi phe đảo chính “tôn trọng Hiến pháp và ban lãnh đạo dân sự của Burkina Faso”.

Một quan chức Bộ Ngoại giao Mỹ yêu cầu giấu tên nhấn mạnh: “Trong tình hình bất ổn hiện nay, chúng tôi yêu cầu tất cả các bên giữ bình tĩnh và tìm cách đối thoại trong vai trò của một biện pháp giải quyết những mâu thuẫn”.

Trước đó, Liên minh châu Phi (AU) và Cộng đồng Kinh tế Tây Phi (ECOWAS) đều lên án cái gọi là “ý đồ đảo chính” tại Burkina Faso, đồng thời kêu gọi quân đội nước này bảo đảm an toàn cho Tổng thống Kabore và các quan chức trong chính phủ của ông.

Ngày 24/1, quân đội Burkina Faso tuyên bố đã phế truất Tổng thống Roch Kabore, đình chỉ Hiến pháp, giải tán Chính phủ và Quốc hội, đồng thời đóng cửa biên giới của quốc gia Tây Phi này.

Tuyên bố do Trung tá Paul-Henri Sandaogo Damiba ký và được một sĩ quan khác đọc trên kênh truyền hình quốc gia Burkina Faso có nội dung khẳng định rằng cuộc “tiếp quản” đã được thực hiện mà không có bạo lực và những người bị bắt giữ đang ở một nơi an toàn.

Các nguồn tin quân sự và an ninh trước đó cho biết Tổng thống Kabore đã từ chức. Ông Kabore chưa xuất hiện trước công chúng từ khi xảy ra những vụ nổ súng dữ dội ở các doanh trại quân đội hôm 23/1. Cùng ngày, Đảng Phong trào nhân dân tiến bộ cầm quyền tại Burkina Faso cho biết Tổng thống Kabore đã thoát nạn trong một “âm mưu ám sát bất thành”. Trước tình hình phức tạp, đêm 23/1 (theo giờ địa phương), một lệnh giới nghiêm đã được ban bố từ 8h tối đến 5h30 sáng hàng ngày, cho đến khi có thông báo mới. Các trường học được lệnh đóng cửa trong 2 ngày 24 – 25/1 vì lý do an ninh.

Bất ổn tại Burkina Faso đã kéo dài hơn một tuần kể từ sau vụ 12 người, bao gồm 1 sĩ quan quân đội cấp cao, bị bắt vì nghi ngờ lên kế hoạch “gây mất ổn định” cho các thể chế của Burkina Faso. Trước đó, cảnh sát đã phải sử dụng hơi cay để giải tán các cuộc biểu tình và bắt giữ hàng chục người./.