Dân số Ấn Độ cán mốc 1,46 tỷ người với nhiều cơ hội và thách thức

Ấn Độ vừa đạt mốc 1,46 tỷ dân, tiếp tục duy trì vị trí quốc gia đông dân nhất hành tinh. Con số này dự kiến ​​sẽ tăng lên khoảng 1,7 tỷ người trước khi bắt đầu xu hướng giảm sau khoảng 40 năm nữa. Trước đó, Ấn Độ đã vượt Trung Quốc về mặt dân số từ năm 2023. Tuy nhiên, báo cáo của Liên Hợp Quốc cũng chỉ ra rằng tỷ lệ sinh tại Ấn Độ hiện chỉ còn 1,9 con/phụ nữ, thấp hơn mức thay thế là 2,1.

Dân số Ấn Độ đông đúc. – Ảnh: Reuters.

Đây là lần đầu tiên tỷ lệ sinh của Ấn Độ rơi xuống dưới ngưỡng thay thế, vốn được xem là mức sinh cần thiết để duy trì dân số ổn định trong dài hạn. Nếu xu hướng này tiếp diễn, tăng trưởng về dân số của Ấn Độ có thể đạt đỉnh trong vài thập kỷ tới, sau đó bắt đầu suy giảm, một kịch bản đã từng xảy ra ở Trung Quốc, Hàn Quốc và Nhật Bản.

Tuy nhiên, tỷ lệ sinh giảm không phải là điều bất ngờ. Trong hai thập kỷ qua, các yếu tố như tăng trưởng kinh tế, đô thị hóa nhanh, tăng cường giáo dục cho nữ giới và chính sách kế hoạch hóa gia đình đã làm thay đổi mạnh mẽ tỷ lệ sinh tại Ấn Độ. Ngày càng có nhiều cặp vợ chồng lựa chọn sinh một con hoặc không sinh con, đặc biệt tại các thành phố lớn, nơi chi phí sinh hoạt và giáo dục tăng cao.

Hiện tại, Ấn Độ vẫn đang trong giai đoạn “dân số vàng” với lợi tức nhân khẩu học ở mức tối ưu. Khoảng 68% dân số nước này nằm trong độ tuổi lao động. Đây là cơ hội lớn để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế nếu có đầu tư thích đáng vào giáo dục, y tế và tạo việc làm. Tuy nhiên, cấu trúc dân số này sẽ thay đổi nhanh chóng trong những thập niên tới, với số người cao tuổi ngày càng tăng, kéo theo áp lực lớn lên hệ thống y tế, an sinh xã hội và tài chính công.

Một vấn đề nổi bật là sự chênh lệch rõ rệt về mức sinh giữa các bang. Trong khi các bang miền Nam và Đông như Kerala, Tamil Nadu, và Tây Bengal đã có tỷ lệ sinh dưới 1,7, thì các bang như Bihar, Uttar Pradesh hay Meghalaya vẫn ghi nhận mức sinh trên 2,5. Sự khác biệt này đặt ra yêu cầu về một chính sách dân số linh hoạt, có điều chỉnh theo vùng thay vì một cách tiếp cận đồng nhất trên toàn quốc.

Theo vov.vn