Theo nghiên cứu của Đại học Texas tại Austin, tro than từ các nhà máy điện trên khắp nước Mỹ có thể chứa tới 11 triệu tấn kim loại đất hiếm, trị giá khoảng 8,4 tỷ USD – lớn gấp gần 8 lần so với lượng dự trữ nội địa hiện tại của Mỹ. Đây được xem là tiềm năng lớn để khai thác tài nguyên mà không cần đến việc khai mỏ mới.
“Từ rác thải thành kho báu”
Bà Bridget Scanlon, giáo sư nghiên cứu tại Trường Địa chất Jackson thuộc Đại học Texas và là đồng tác giả của nghiên cứu, nhận định: “Phát hiện này minh họa rõ nét cho triết lý ‘biến rác thải thành kho báu'”. Chúng tôi đang nỗ lực khép kín vòng tuần hoàn, tái sử dụng chất thải và khai thác tài nguyên từ đó”.
Kim loại đất hiếm, như scandium, neodymium và yttrium, có vai trò quan trọng trong công nghệ xanh, bao gồm xe điện, tấm pin năng lượng mặt trời và tuabin gió. Tuy không thực sự hiếm trong tự nhiên, việc tách chiết các kim loại này khỏi quặng đòi hỏi quy trình phức tạp, khiến nguồn cung không đáp ứng đủ nhu cầu ngày càng tăng.
Theo Cơ quan Năng lượng Quốc tế, nhu cầu về kim loại đất hiếm dự kiến tăng gấp 7 lần vào năm 2040 khi thế giới chuyển dịch khỏi nhiên liệu hóa thạch khiến toàn cầu nóng lên.
Hậu quả của vụ sập ao chứa tro than tại Nhà máy hóa thạch TVA Kingston ở Harriman, Tennessee, Mỹ, vào ngày 22/12/2008. – Ảnh: AP.
Tiềm năng thay đổi chuỗi cung ứng
Hiện tại, Mỹ nhập khẩu hơn 95% kim loại đất hiếm, chủ yếu từ Trung Quốc, gây ra các vấn đề về an ninh chuỗi cung ứng. Mỏ Mountain Pass tại California là nguồn cung lớn duy nhất trong nước.
Ao chứa tro than Dallman ở Springfield, Illinois, Mỹ vào tháng 11/2021. – Ảnh: USA Today Network/Imago Images.