Trồng rừng không đồng ở khu dự trữ sinh quyển thế giới Núi Chúa, Ninh Thuận

Đối với địa phương quanh năm nắng nóng, khô hạn như Ninh Thuận, trồng rừng, khôi phục rừng tự nhiên là giải pháp sống còn để ứng phó với biến đổi khí hậu. Và đã có  mô hình trồng rừng không chỉ hiệu quả mà còn có sức lan tỏa đến cộng đồng, đó là mô hình tái sinh rừng tự nhiên bằng quả cầu hạt giống.

Trồng rừng không đồng ở khu dự trữ sinh quyển thế giới Núi Chúa, Ninh Thuận.

Do điều kiện khí hậu khắc nghiệt, việc tái sinh rừng tự nhiên tại khu vực Vườn Quốc gia Núi Chúa, Ninh Thuận – Vùng lõi của khu dự trữ sinh quyển Thế giới Núi Chúa, Ninh Thuận gặp nhiều khó khăn. Mô phỏng hình ảnh chim nhả hạt, các kỹ sư ở Vườn Quốc gia Núi Chúa đã nghiên cứu, áp dụng phương pháp tạo “bom hạt giống” để tái sinh rừng tự nhiên. Cách tạo “bom hạt giống” rất đơn giản, chỉ cần trộn đất sét với phân nước và nhào kỹ bằng tay, sau đó cho hạt cây rừng cần trồng vào giữa rồi vo viên lại.

Ở vùng đệm Vườn Quốc gia Núi Chúa, Ninh Thuận có đông đồng bào Raglai sinh sống. Họ là những người sống dựa vào rừng và nhận khoán bảo vệ rừng. Mỗi khi đi rừng, mỗi người được cấp từ 10 – 20 “bom hạt giống” để thả vào những khu vực trơ trọi. Cứ như thế, ngày qua ngày, những hạt giống từ quả cầu để lại đã nảy mầm, tắm sương, nắng, gió và bám rễ vào đất.

Hiện nay trong tất cả các chương trình tham quan hay trekking tại Vườn  quốc gia Núi Chúa, Ninh Thuận, du khách đều được hướng dẫn viên giới thiệu về mô hình này. Những nhóm khách phượt thường chọn những cung đường núi hiểm trở để thám hiểm. Quả cầu hạt giống cũng theo chân du khách đến với những nơi cheo leo, khó khăn nhất, giúp những loại cây rừng bám rễ vào các triền núi đá.

Trồng rừng bằng bom hạt giống không những không tốn kinh phí, tỷ lệ cây sống cao, mà điều quan trọng là giúp mọi người ý thức về công tác trồng rừng, giữ rừng và bảo vệ môi trường sinh thái. Theo ước tính, trung bình  mỗi năm Vườn  quốc gia Núi Chúa có thêm 5.000 cây rừng nảy mầm nhờ mô hình “ bom hạt giống”.

Giữa cái nắng và cái gió khắc nghiệt, những mầm xanh từ những bom hạt giống ngày ngày cứ vươn lên đón ánh mặt trời như một bản năng sinh tồn của sự sống. Ngày lại qua ngày, chúng sẽ đâm chồi nảy lộc, vươn lên xua đi màu nắng cháy. Những cánh rừng được tái sinh từ quả cầu hạt giống sẽ góp phần giữ đất, giữ nước, giúp người dân ở vùng đệm có điều kiện phát triển sản xuất và làm giàu ngay dưới chân Núi Chúa khô khát, góp thêm câu chuyện thú vị về thiên nhiên và con người ở Khu dự trữ sinh quyển thế giới Núi Chúa, Ninh Thuận ./.

 Bài và ảnh: Minh Tuấn- Xuân Duy